آشنایی با قطعات بیل مکانیکی و معرفی آن

شناخت کامل اجزای فنی این ماشین سنگین

مقدمه

بیل مکانیکی یکی از پرکاربردترین ماشین‌آلات سنگین در پروژه‌های عمرانی، ساختمانی، معدنی و راه‌سازی است. برای استفاده، نگهداری یا تعمیر این دستگاه، آشنایی با قطعات اصلی آن ضروری است. شناخت ساختار فنی بیل مکانیکی کمک می‌کند تا خرابی‌ها سریع‌تر شناسایی و عملکرد دستگاه بهینه‌سازی شود.
در این مقاله به معرفی کامل قطعات بیل مکانیکی و نقش هر کدام در کارکرد صحیح دستگاه می‌پردازیم.

---

دسته‌بندی قطعات بیل مکانیکی

قطعات بیل مکانیکی به‌طور کلی به چند بخش اصلی تقسیم می‌شوند:

1. سیستم حفاری (کاربردی)
2. سیستم محرکه (موتور و انتقال نیرو)
3. سیستم هیدرولیک
4. شاسی و بدنه
5. کابین اپراتور
6. سیستم برق و الکترونیک

آشنایی با قطعات بیل مکانیکی و معرفی آن

قطعات بیل مکانیکی چیست ؟ اگر در حال یادگیری نحوه استفاده از بیل مکانیکی هستید، درک عناصر مختلف آن به شما کمک می‌کند تا در استفاده از آن دچار مشکل نشوید.

در حالی که قطعات بیل مکانیکی می‌توانند در بین مدل‌های مختلف کمی متفاوت باشند، اما با هر نوع بیل مکانیکی کار می‌کنید، همگی آنها دارای یک سری قطعات اصلی هستند که در این مقاله شما را با این قطعات بیشتر آشنا می‌کنیم. تا به هنگام کار با بیل مکانیکی و یا هنگام خرید قطعات بیل مکانیکی دچار مشکل نشوید.

وقتی نوبت به شناخت و آشنایی با تمام قسمت‌های یک بیل مکانیکی می‌رسد، به راحتی می‌توان آن‌ها را به سه بخش اصلی تقسیم کرد: زیربندی، کابین و بازو/بوم.
پس بیاید در کنار یکدیگر قطعات بیل مکانیکی و عملکرد هرکدام را مورد بررسی قرار دهیم.

قطعات زیربندی ( Undercarriage )

زیربندی بیل مکانیکی، در قسمت پایین بیل مکانیکی قرار می‌گیرد، که قطعات متحرک مختلفی را در خود جای داده است.

۱- لینک ( Track Link )

لینک بیل مکانیکی، زنجیری است که معمولاً از لاستیک تقویت شده با فولاد ساخته می‌شود و دستگاه را حرکت می دهد. این لینک در بیل‌های مکانیکی چرخدار وجود ندارد اما عملکردی بیل مکانیکی با عملکرد بیل چرخ زنجیری مشابه است.

۲- شاسی ( Track Frame )

شاسی جایی است که لینک‌های بیل مکانیکی به زیربندی بیل مکانیکی متصل می‌شوند و عملکردی مشابه محورها دارند.

۳- پد مسیر ( Trackpad )

پدهای مسیر بیل مکانیکی می‌توانند به جلوگیری از صدای اضافی، لرزش و آسیب کمک کنند و همچنین کشش بهتری را در حین کار ایجاد می‌کنند.

۴- یوک (ریل) زنجیر ( Track Chains )

یوک زنجیر در واقع همان چیزی است که به بیل مکانیکی اجازه می‌دهد تا به طور موثر حرکت کند. آنها مانند زنجیر دوچرخه عمل می‌کنند. زیرا از یکسری پیوندهای انعطاف پذیر متصل به یکدیگر تشکیل شده‌اند.

۵- کفشک ( Track shoes )

اگر ردهای یک بیل مکانیکی را تصور کنید، کفشک‌های بیل مکانیکی، تک تک قطعات مسیر هستند که در زمین فرو می‌روند و بیل مکانیکی را به امتداد می‌کشند.

۶- پیچ و مهره زیربندی ( Track Bolts )

پیچ و مهره های زیربندی، هر کفشک را به یکدیگر متصل می‌کنند. تا بتوانند کل زنجیر را ایجاد کنند.

۷- حفاظ صخره یا گارد صخره ( Rock Guards )

حفاظ‌های صخره به ردهای زنجیر بیل مکانیکی شما متصل می‌شوند تا از شاسی دستگاه در برابر زباله‌ها و اجسام سرگردانی که در طول مسیر وجود دارند، محافظت کنند. راک گاردها برای بیل‌هایی که در محیط ناپایدارند استفاده می‌شوند.

۸- چرخ دنده اسپراکت ( Sprockets )

چرخ دنده‌ها، مکانیسم‌هایی هستند که بین حلقه‌های یوک زنجیر بیل مکانیکی قرار دارند و نقش خود را ایفا می‌کنند. آنها مانند یک چرخ دنده دوچرخه غول پیکر رفتار می‌کنند و زنجیر را به سمت جلو حرکت می‌دهند تا ماشین را به حرکت درآورند.

۹- غلطک ( Rollers )

غلتک‌ها چرخ‌های فلزی روی زیربندی بیل مکانیکی هستند که برای تراز کردن زنجیر و حرکت آن‌ها بین چرخ‌دنده اسپراکت و ایدلر استفاده می‌شوند. دو مجموعه غلتک (پایین و بالا ) برای تسهیل عملکرد زنجیره وجود دارد.

۱۰- ایدلرها ( Idlers )

چرخ‌های فلزی بی‌حرکت و بزرگ ‌تر از غلتک‌ها هستند که، در زیر شاسی قرار می‌گیرند.ایدلرها به هدایت مسیرهای بیل مکانیکی کمک می‌کنند. ایدلرها مکانیزم نهایی هستند که، به همراه غلتک‌ها و چرخ‌دنده‌های اسپراکت، مسیر زنجیر بیل مکانیکی را روان نگه می‌دارند.

بزرگترین و غول پیکرترین ماشین آلات جهان کدامند؟

قطعات کابین ( Cab )

ممکن است شما آن را به عنوان بخش اصلی ماشین و یا بدنه ماشین بشناسید. اما ماموریت کابین، کنترل یک بیل مکانیکی است. کابین‌ها اغلب می‌توانند برای حداکثر دید، تا ۳۶۰ درجه بچرخند. در داخل کابین، شما مکانیسم کنترل‌های اصلی را دارید که از مدلی به مدل دیگر متفاوت است. در ادامه مقاله ما به بررسی اجزای کابین می‌پردازیم.

۱- کنترل های اصلی ( Main Controls )

کنترل اصلی، با توجه به دستگاه بیل مکانیکی شما متفاوت است. کنترل اصلی امکان کنترل‌های اولیه، مکانیزم‌های فرمان، اقدامات ایمنی و موارد دیگر را برای هدایت بیل مکانیکی به شما می‌دهد.

۲- ساختار محافظ غلتشی ( ROPS )

ROPS مخفف “ساختار محافظ غلتشی” است و یک ویژگی ایمنی مهم است. این کلمه به معنای محافظت از اپراتور در صورت واژگونی است.

۳- مخزن سوخت (Fuel tank )

دقیقاً همانطور که به نظر می رسد، اینجا جایی است که سوخت بیل مکانیکی (همانطور که قبلا ذکر شد، معمولاً دیزل است) ذخیره می‌شود.

۴- موتور ( engine )

قلب بیل مکانیکی موتور آن است که، موتور معمولاً در نزدیکی کابین قرار دارد. بنابراین دسترسی به آن برای تعمیر و نگهداری آسان است. موتور بیل مکانیکی نیز معمولاً با سوخت دیزل کار می‌کند.

۵- مخازن سیالات هیدرولیک ( Hydraulic Fluid Track )

از آنجایی که بسیاری از بیل مکانیکی ها با مکانیزم های هیدرولیکی کنترل می‌شوند، خود این مخازن نیز در کابین قرار می‌گیرند.

۶- شیر کنترل اصلی ( Main control Valve )

شیر کنترل اصلی، موتور و مکانیزم‌های هیدرولیک را به هم متصل می‌کند و فشار روغن را کنترل می‌کند و قدرت دستگاه های هیدرولیک مانند بازو و بوم را تامین می‌کند.

۷- وزنه تعادل ( Counterweight )

وزنه تعادل دقیقاً همان کاری را انجام می‌دهد که از نامش پیداست، یعنی بیل مکانیکی را در هنگام حفاری متعادل می‌کند و در نتیجه اهرمی ایجاد می‌کند که از واژگونی بیل مکانیکی جلوگیری می‌کند.

راهنمای جامع نگهداری موتور بیل مکانیکی: افزایش عمر مفید دستگاه

قطعات بازو / بوم ( Arm/Boom )

برای مکانیسم حفاری، بوم و بازو با هم کار می‌کنند تا کار خاکبرداری را به طور صحیح انجام دهند.

۱- بوم ( Boom )

بوم بیل مکانیکی قسمت جلویی است که به خود کابین وصل شده و بازو را نگه می‌دارد.

۲- بازو ( Arm )

بازوی بیل مکانیکی که گاهی اوقات به آن دیپر یا چوب گفته می شود، به بوم متصل می‌شود و باکت را نگه می‌دارد. بازو و بوم، با هم می توانند باکت را جابجا کنند

۳- باکت / سطل حفاری ( Bucket )

باکت بیل مکانیکی چیست؟ سطل حفاری در انتهای بازو است که برای جابجایی و خاکبرداری از آن استفاده می‌شود.

۴- سیلندرها ( Cylinders )

معمولاً سه نوع سیلندر در بیل مکانیکی وجود دارد: بوم، بازو و سطل حفاری.
سیلندرها بین هر بخش به هم متصل می شوند و وظیفه مفصل بندی هر یک از بخش ها را بر عهده دارند. به عنوان مثال، سیلندر سطل بین بازو و سطل متصل می شود و به حرکت سطل به جلو و عقب کمک می‌کند.

۵- ملحقات ( Attachments )

تعدادی ملحقات وجود دارد که می‌توانید به بیل مکانیکی خود اضافه کنید. استفاده از این نوع ملحقات بسته به نیاز پروژه شما متفاوت خواهد بود. برخی از ملحقات تجهیزات بیل مکانیکی عبارتند از:

چرخاننده برای سطل حفاری بیل مکانیکی ( Rotators for the bucket )
این قطعه برای چرخش و انعطاف پذیری باکت یا سطل حفاری طراحی شده است. با اتصال سطل حفاری به چرخاننده سطل امکان گردش و جابجایی برای باکت به راحتی فراهم می‌شود.

برس برش و ماشین چمن زنی بیل مکانیکی ( Brush cutters and movers )
براش کاتر بیل مکانیکی در سبک‌های مختلف از جمله چمن زنی به حالت گندم کوب، چرخشی و داشی و به سبک‌های دیگر متناسب با اندازه‌های مختلف بیل مکانیکی موجود است

برش کُنده یا کاتر کُنده بیل مکانیکی ( Stump cutters )

کاترهای کُنده زنی بیل مکانیکی برای پاکسازی و بازیابی زمین از کنده‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این کاترها برای نگهداری کنار جاده استفاده می‌شود.

بوم بلند بیل مکانیکی ( Boom extensions )
بوم بلند بیل مکانیکی برای جابجایی اجسام بزرگ یا برای دستیابی بهتر به اجسام طراحی شده است. اصولا برای بیل مکانیکی 13T تا 21T قابل استفاده هستند و این دسته مستقیما به اتصال اصلی وصل می‌شوند.

1. مناسب برای بیل مکانیکی و تله هندلر
2. ماشین آلات دارای گواهی CE امکان نصب دارند.
3. امکان افزایش طولی به 2500mm-3350 mm-4250mm
4. قابلیت تطبیق پذیری ماشین آلات را افزایش می‌دهد.

زمین مارپیچ هیدرولیکی بیل مکانیکی ( Augers )
این وسیله برای حفاری در زمین‌هایی با قابلیت نفوذ سخت طراحی شده است. مارپیچ برای ماشین آلاتی نظیر بیل مکانیکی با جریان هیدرولیک بین ۲۵ تا ۶۰ گرم در دقیقه با گشتاور خروجی ۳۶۲۴ فوت مناسب است.

چکش‌های هیدرولیک بیل مکانیکی یا بریکرهای هیدرولیک ( Breakers and hammers )
برای شکستن بتُن، سنگ و سایر مواد سخت استفاده می‌شوند. از این نوع ملحقات بیل مکانیکی در انواع کارهایی مثل ساخت و ساز و تخریب و کار معدن استفاده می‌شود.

قیچی هیدرولیکی بیل مکانیکی ( Tree shears )
از قیچی درختی در بیل مکانیکی برای بریدن درختان و انواع بوته استفاده می‌شود.

لوله گذارهای بیل مکانیکی ( Pipelayers )
برای سهولت در لوله گذاری بین شهری و شهری از ملحقات لوله گذار در بیل مکانیکی استفاده می‌گردد.

سطل های درجه بندی بیل مکانیکی ( Grading Bucket )
این وسیله برای صاف کردن خاک‌هایی که ریشه یا سنگ ندارند مناسب است. این سطل درجه بندی، پهن و لبه‌های جلوی آن صاف است که بدون وزن اضافی، برای ساخت و ساز و ایجاد گودال مناسب است.

بررسی قطعات بیل ها مکانیکی در فیلتر مهدی

شرکت فیلتر مهدی یکی از معتبرترین شرکتهای فروش فیلتر ماشین در ایران میباشد که با داشتن نمایندگی رسمی از معتبر ترین برندها در ایران محصولات خود را تولید میکند.

قطعات جانبی قابل نصب روی بیل مکانیکی

• چکش هیدرولیکی (Hydraulic Breaker)
• مته حفاری (Auger)
• چنگک (Grapple)
• تیغه تسطیح (Blade)
• روتاتور و چرخاننده باکت

---

جدول خلاصه اجزای اصلی و عملکرد آن‌ها

قطعه	کاربرد
بوم	بالا و پایین بردن سیستم حفاری
بازو	افزایش عمق و زاویه حفاری
باکت	برداشت و حمل مواد
موتور	تأمین نیرو
پمپ هیدرولیک	ایجاد فشار برای حرکت
شاسی	اسکلت اصلی دستگاه
زنجیر / چرخ	حرکت روی زمین
کابین	محل اپراتور و کنترل‌ها

---

نکات نگهداری از قطعات بیل مکانیکی

• استفاده از روغن هیدرولیک باکیفیت
• بررسی و تعویض فیلترهای هیدرولیک و روغن
• گریس‌کاری سیلندرها و پین‌ها
• جلوگیری از نشت روغن و ترک خوردن شلنگ‌ها
• سرویس موتور و فیلتر هوا در زمان مشخص
• تمیز نگه‌داشتن باکت و قسمت‌های متحرک

---

جمع‌بندی

شناخت کامل قطعات بیل مکانیکی به اپراتورها، تعمیرکاران و خریداران کمک می‌کند تا استفاده‌ای بهینه و طولانی‌مدت از دستگاه داشته باشند. اجزای این ماشین پیچیده با همکاری دقیق، عملیات حفاری، بارگیری و تخریب را به‌شکلی سریع و ایمن انجام می‌دهند. با نگهداری اصولی و آشنایی با عملکرد هر بخش، می‌توان از خرابی‌های پرهزینه جلوگیری کرد و عمر مفید دستگاه را افزایش داد.