انواع و مشخصات دامپتراک عظیم الجثه چیست؟
مقدمه
دامپتراکهای عظیمالجثه ماشینآلاتی غولپیکر هستند که برای حمل حجم بسیار بالایی از سنگ، خاک یا مواد معدنی در معادن روباز استفاده میشوند. این ماشینها در کلاس فوقسنگین (Ultra-Class) قرار دارند و قابلیت جابجایی بارهایی تا بیش از ۴۰۰ تن را دارند. در این مقاله با شناختهشدهترین مدلهای دامپتراک عظیمالجثه، مشخصات فنی آنها و جایگاهشان در صنعت معدن آشنا میشویم.
خرید فیلتر گازوئیل دامپتراک در فیلتر مهدی با بهترین قیمت
مشخصات کلی دامپتراکهای عظیمالجثه
ویژگی | مقدار متداول |
---|---|
ظرفیت بارگیری | بین ۱۵۰ تا ۴۵۰ تن |
توان موتور | ۲,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ اسب بخار |
نوع موتور | دیزلی یا دیزل-الکتریک |
سیستم تعلیق | هیدرولیکی یا پنوماتیکی |
نوع ترمز | دیسکی، الکتریکی، دینامیکی |
سیستم رانش | مکانیکی یا الکتریکی (AC drive) |
کاربری | معادن روباز (مس، طلا، سنگآهن، زغالسنگ) |
مهمترین مدلهای دامپتراک عظیمالجثه جهان
۱. BelAZ 75710 – بلاروس
- ظرفیت بارگیری: ۴۵۰ تن
- توان موتور: ۴,۶۰۰ اسب بخار (دو موتور دیزلی ۲,۳۰۰ اسب بخار)
- وزن خالی: ۳۶۰ تن
- نوع سیستم محرک: دیزل–الکتریک
- ویژگی خاص: بزرگترین دامپتراک تولید شده در جهان
- کاربرد: معادن بسیار بزرگ در روسیه، قزاقستان و آمریکای جنوبی
۲. Caterpillar 797F – آمریکا
- ظرفیت بارگیری: ۴۰۰ تن
- توان موتور: ۴,۰۰۰ اسب بخار
- وزن خالی: ۲۸۷ تن
- نوع سیستم محرک: دیزلی مکانیکی
- کاربرد: معادن طلا و سنگآهن در آمریکای شمالی و استرالیا
- ویژگی خاص: محبوبترین دامپتراک فوقسنگین در جهان
۳. Komatsu 980E-5 – ژاپن/آمریکا
- ظرفیت بارگیری: ۳۶۰ تن
- توان موتور: ۳,۵۰۰ اسب بخار
- سیستم رانش: الکتریکی AC drive
- ویژگی خاص: تعادل عالی بین وزن، ظرفیت و مصرف سوخت
- کاربرد: معادن روباز بزرگ در آمریکا و آسیا
۴. Liebherr T 284 – آلمان
- ظرفیت بارگیری: ۳۶۳ تن
- توان موتور: ۴,۰۲۳ اسب بخار
- نوع رانش: دیزل–الکتریک
- مزایا: راندمان بالا، مصرف سوخت بهینه، طراحی مدرن
- کاربرد: معادن مس، نیکل و زغالسنگ
۵. Hitachi EH5000AC-3 – ژاپن
- ظرفیت بارگیری: ۲۹۰ تن
- توان موتور: ۲,۸۵۰ اسب بخار
- ویژگی خاص: دارای سیستم ترمز الکتریکی بسیار دقیق
- کاربرد: معادن مس و زغالسنگ
- سیستم محرک: AC Drive
۶. Terex MT 6300AC – آمریکا (اکنون Bucyrus/Caterpillar)
- ظرفیت بارگیری: ۳۶۰ تن
- موتور: ۳,۷۵۰ اسب بخار
- ویژگی: یکی از رقیبان اصلی 797F در ظرفیت و قدرت
دامپتراک چیست ؟
نوعی کامیونهای کمپرسی عظیمالجثه که در معادن برای حمل بار خارج از منطقه شهری استفاده میشوند، دامپتراک میگویند. که تخلیه بار به کمک سازه هیدرولیکی است. بازوهای هیدرولیکی به کمک پیستون کمپرسور کفه پشتی یا باکت را بلند میکند و آنگاه تخلیه بار صورت میگیرد.
ظرفیت دامپتراکهای عظیم الجثه
ظرفیت دامپتراکها ۳۰ تا ۴۰۰ تن بار است ولی در ایران بین ۴۰ تا ۱۰۰ تن بار است. منبع تغذیه دامپتراکها، موتور دیزلی و الکتریکی است. در صورت که ظرفیت دامپتراک بیش از ۳۰۰ تن باشد از موتور الکتریکی برای کاهش اتلاف انرژی و افزایش طول عمر دامپتراک استفاده میشود.
لاستیک مناسب برای انواع دامپتراک ها
لاستیک اغلب این ماشینها، بادی بوده و برای پرهیز از سنگین شدن بیش از حد ماشین و نیز اتلاف نیروی کششی، به ندرت از لاستیکهای توپر استفاده میشود چون احتمال پنچری به خصوص در معادنی با صخرههای تیز وجود دارد.
از طرفی لاستیکهای عقب به دلیل قرار گرفتن بار بر روی آنها از لحاظ ساختاری قویتر هستند. برای انتخاب لاستیک مناسب به وزن دامپتراک، نور خورشید و اثر آن بر روی دمای محیط و خاک، گرما موتور، اسیدی یا قلیایی بودن خاک توجه کنید.
انواع مختلف دامپتراک ها
دامپتراکها دو نوع هستند:
- قالب صلب (ثابت): دامپتراکهایی که بر روی یک محور قرار دارند و به هنگام دور زدن، فقط چرخ های جلو میچرخند.
- قالب مفصلی (کمرشکن): دامپتراکهای مفصلی یا کمرشکن دارای مفصلی بین کابین و کفه پشتی (باکت) هستند. یعنی در هنگام دور زدن دامپتراک، چرخهای جلو با کابین به راحتی میچرخند و به اصلاح کمر دامپتراک شکسته میشود.
جدول مقایسه فنی چند مدل عظیمالجثه
مدل | ظرفیت (تن) | قدرت موتور | نوع سیستم رانش | کشور سازنده |
---|---|---|---|---|
BelAZ 75710 | ۴۵۰ | ۴,۶۰۰ | دیزل–الکتریک | بلاروس |
CAT 797F | ۴۰۰ | ۴,۰۰۰ | دیزلی مکانیکی | آمریکا |
Komatsu 980E | ۳۶۰ | ۳,۵۰۰ | الکتریکی AC | ژاپن/آمریکا |
Liebherr T 284 | ۳۶۳ | ۴,۰۲۳ | دیزل–الکتریک | آلمان |
Hitachi EH5000 | ۲۹۰ | ۲,۸۵۰ | AC Drive | ژاپن |
مزایا و کاربردهای دامپتراکهای عظیمالجثه
مزایا:
- کاهش تعداد دفعات حمل در هر شیفت
- صرفهجویی در مصرف سوخت نسبت به تعداد زیاد کامیون کوچک
- قابلیت کار در شرایط سخت و حجم بالای بار
- افزایش بهرهوری در معادن روباز بزرگ
کاربردها:
- حمل سنگ، باطله و مواد معدنی در معادن فلزی
- استفاده در معادن زغالسنگ، مس، طلا، سنگآهن
- پروژههای بزرگ سدسازی و زیرساختی
- جابجایی میلیونها تن بار در سال
چالشها و ملاحظات بهرهبرداری
- نیاز به راههای اختصاصی با عرض زیاد
- هزینه نگهداری بسیار بالا
- نیاز به اپراتورهای آموزشدیده تخصصی
- مصرف سوخت بالا (بیش از ۳۰۰ لیتر در ساعت)
- عدم امکان استفاده در پروژههای کوچک یا شهری
دامپتراکهای عظیمالجثه ستون فقرات حملونقل مواد در معادن بسیار بزرگ هستند. انتخاب بین مدلهایی مانند BelAZ 75710، Caterpillar 797F یا Komatsu 980E به نیاز پروژه، ظرفیت معدن، خدمات پس از فروش و شرایط عملیاتی بستگی دارد. این ماشینها با ابعاد، قدرت و تکنولوژی بینظیر خود، نمونهای از مهندسی پیشرفته در صنعت حملونقل معدنی محسوب میشوند.
شرکت فیلتر مهدی یکی از معتبرترین شرکتهای فروش فیلتر ماشین در ایران میباشد که با داشتن نمایندگی رسمی از معتبر ترین برندها در ایران محصولات خود را تولید میکند.